تنوع زیستی، هدیه ای الهی كه پاس داشته نمی گردد
پرشین رز: ایلام - یكم خرداد برابر با 22 ماه مه سازمان ملل در سال 1992 كنفرانسی را درباره پشتیبانی از محیط زیست در ریودوژانیرو برگزار كرد كه یكی از دستاوردهای آن انعقاد پیمان تنوع زیستی است.
به گزارش پرشین رز به نقل از ایرنا، انعقاد پیمان تنوع زیستی در میان تمام كشورهای جهان نشان دهنده اهمیت زنجیره زندگی بر روی كره زمین اعم از تنوع زیستی در بین جانواران، نباتات و انسان هاست و حفظ این زنجیره ضامن بقای تمام موجودات زنده این سیاره خاكی است.
آفریدگار دانا حیات بر روی كره زمین را با ظرفت های خاصی و زنجیره وار برای تمام زیست مندان فراهم ساخته كه بر هم زدن و از بین رفتن هر حلقه این زنجیره می تواند بقای دیگر موجودات زنده را به مخاطره اندازد.
اما در بین همه زیست مندان كره زمین بشر با رفتارهایی چون اهمال و ندانم كاری، سهل انگاری، طمع و سودجویی سبب نابودی و تخریب بخش عظیمی از حلقه های زنجیره حیات كره زمین شده است و به شكلی ادعای مالكیت بر تمام موجودات زنده جانوری و گیاهی و حتی انسانی دارد.
كشتار بی رحمانه وحوش، وقوع جنگ های ویرانگر با استفاده از سلاح های مخرب كشتارجمعی شیمیایی و میكروبی كه سبب از بین رفتن انسان های زیادی می شود، قطع درختان، ریشه كنی بوته ها، آتش سوزی عرصه ها تنها بخشی كوچك از دست یازی بشر به حیات كرده زمین است.
در این میان بیشترین خسارت را گونه های جانوری و نباتی متحمل می شوند و دخل و تصرف عامل انسانی در طبیعت باعث انقراض یا در خطر نابودی قرار گرفتن بعضی از گونه های حیات وحش و درختان و گیاهان شده است.
این در حالی است كه با نابودی و از بین رفتن یا كاهش جمعیت هر گونه زیستمند در دل عرصه های طبیعی یك گام انسان و كره زمین را به سمت نیستی و فنا نزدیك تر می كند.
وجود هر گونه جانوری، گیاهی و درختی لازمه حیات است و كاهش یا از بین رفتن یك گونه مخاطراتی را برای رویشگاه ها و زیستگاه ها و منطقه جغرافیایی بوجود می آورد كه كاهش یا از بین بردن آن آثار این مخاطرات گاه غیر ممكن و جبران ناپذیر است.
ایران همچون كشورهایی است كه هم از غنای زیستی جانوری و نباتی بالایی برخوردار می باشد و هم با امضای پیمان ریودژانیرو به معاهده تنوع زیستی و پشتیبانی از حقوق گیاهی و جانوری پیوسته است.
ایران ماوای گونه های خیلی از گیاهان و جانوران است كه در دنیا بی نظیر و نایاب بوده و حتی در بعضی از این گونه ها در دنیا با پسوند یا پیشوند ایران شناخته شده اند.
استان ایلام كه بخشی از رشته كوه های زاگرس را تشكیل داده هم به واسطه موقعیت جغرافیایی و اقلیمی زیستگاه و رویشگاه گونه های متنوع گیاهی و جانوری است كه بعضی از آنها را تنها می توان در ایلام مشاهده كرد.
در استان ایلام 46 گونه واریته بلوط شناسایی شده كه قدمت بعضی از این بلوط ها به هزاران سال پیش می رسد و بر مبنای مطالعه كارشناسان قدیمی ترین گونه های بلوط دنیا هستند كه همچنان به حیات خود ادامه می دهند.
با توجه به اینكه مردم این دیار از زمان های بسیار كهن تابحال انسی دیرینه با طبیعت داشته اند و حیات خویش را در گرو وجود طبیعت و سرمایه های طبیعی دیده اند همواره برای حفظ این انفال عمومی كوشا بوده اند.
اما در سال های اخیر فرصت جویان یا اقدام های عمرانی دستگاه های اجرایی در دل طبیعت و تغییرات اقلیمی سبب شده كه طبیعت زیبا و بكر استان ایلام دستخوش تحولاتی ناخوشایند شود كه دل هر طبیعت دوستی را به درد می آورد.
علاوه بر دخالت های انسانی عوامل محیطی چون افزایش دما، تغییرات بارش های جوی، پدیده ریزگردها، خشكسالی های پی به دنبال از دیگر عواملی است كه حیات سرمایه های طبیعی استان ایلام را با چالش و مشكل مواجه ساخته است.
با توجه به اهمیت حفظ تنوع زیستی جانوری و نباتی، مسئولان دستگاه های اجرایی در رابطه با همكاری انجمن های مردم نهاد زیست محیطی در سال های اخیر تلاش های زیادی كرده اند تا گونه های گیاهی و جانوری برای نسل های آینده حفظ شوند.
** حفاظت از حیات وحش به تنهایی از عهده اداره كل حفاظت محیط زیست خارج است
رئیس اداره نظارت بر حیات وحش حفاظت محیط زیست ایلام اظهار داشت: استان ایلام در زمینه غنای جانوری و حیات وحش از وضعیت مطلوبی برخوردار و تنوع زیستی جانوری در استان ایلام بالا است.
اكبر محمدزاده اضافه كرد: اما حفظ بقای حیات وحش با عنایت به دامنه پراكنش آنها و هم عرصه های وسیع طبیعی از عهده محیط زیست به تنهایی خارج است و این امر مستلزم همكاری همه نهادها بخصوص مردم و جوامع محلی است.
وی اضافه كرد: بعضی از باورها و سنن غلط در میان عامه مردم و بخصوص جوامع محلی سبب می گردد كه سلامت حیات وحش استان ایلام به مخاطره بیافتد كه همچون این باورها و سنن غلط می توان به آتش زدن پس چرای مزارع، كشتن پرندگان و حشرات یا جوندگان كوچك بعنوان آفت اشاره نمود.
وی اظهار داشت: كشتن پرندگان ( كه معمولا در این فصل زنبورخواران توسط زنبوداران كشته می شوند) جوندگان یا حشرات به روش های مختلف توسط بهره برداران سبب از بین رفتن یا كاهش جمعیت یك گونه و طغیان یك گونه دیگر می گردد.
محمدزاده توضیح داد: پرندگان و جوندگان و حتی حشرات از همدیگر تغذیه می كنند و یك زنجیره غذایی متصل به هم را تشكیل داده اند كه با نابودی یك گونه مهاجم گونه ای كه غذا به حساب می آید با از بین رفتن یا كاهش جمعیت شكارچی طغیان می كند و به یك آفت تبدیل می گردد.
وی اظهار داشت: از اهداف اصلی اداره كل حفاظت میحط زیست علاوه بر حفظ گونه های جانوری، فعالیت های آموزشی و فرهنگی در میان عامه مردم بخصوص جوامع محلی و مدارس است تا به آنها اهمیت حیات وحش گوش زد و یادآوری شود.
وی پشتیبانی از گونه های نادر و در معرض انقراض چون گوزن زرد ایرانی، خرس قهوه ای و پلنگ و كوشش برای تنویر افكار عمومی با هدف ترغیب آنها برای جلوگیری از شكار و صید وحوش را از اقدام های مستمر محیط زیست دانست.
محمدزاده از كشاورزان و زنبورداران خواست به جای استفاده از كود و سم كه سبب از بین رفتن خیلی از گونه های حشرات مفید و جوندگان و پرندگان كوچك می گردد از طریق های اصولی و علمی برای حفاظت از اراضی كشاورزی و كلنی های خود بهره گیری كنند.
** اقدام های غلط عامل انسانی بیشترین ضربه را زیستگاه ها وارد ساخته است
رئیس اداره جنگل كاری و جنگل داری منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام هم اظهار داشت: وجود تنوع زیستی گیاهی و درختی به دوام جنگل ها و مراتع كمك می نماید و در هر رویشگاه وجود تنوع زیستی امری حیاتی می باشد.
جلال نوری نژاد اضافه كرد: در استان ایلام با انجام برنامه های علمی تلاش شده كه خلوص در عرصه های جنگلی به ناخالصی تبدیل گردد تا با تولید تنوع درختی مقاومت آنها در برابر تنش های اكولوژیكی افزایش یابد.
وی خاطرنشان كرد: طغیان آفات و امراض، خشكسالی، كم آبی، ریزگردها، زراعت در زیراشكوب جنگل ها، شخم زمین های شیب دار كه رطوبت خاك را از بین می برد، آتش سوزی، حضور انبوه مردم در تفرجگاه های طبیعی در روزهای تعطیلات، برداشت بی رویه و غیر اصولی گیاهان خوراكی و دارویی، قطع درختان، ... از عواملی است كه رویشگاه های استان ایلام را به مخاطره می اندازد.
نوری نژاد اظهار نمود: احیا، اصلاح نژاد، آمیختگی گونه های مختلف در عرصه ها و جلوگیری از خلوص درختان از برنامه های منابع طبیعی و آبخیزداری است كه با مشاركت جوامع محلی و فرهنگ سازی در میان آنها برای حفاظت و صیانت از عرصه ها انجام می گیرد.
** ارجای پروژه های ناسازگار با طبیعت تنوع زیستی را با چالش مواجه كرده است
یك فعال زیست محیطی هم اظهار داشت: استان ایلام هرچند از تنوع زیستی مطلوبی برخوردار می باشد اما با كمال تأسف تابحال این پتانسیل بی نظیر خدادادی بعنوان یك منبع زیستی و ثروت پایدار نادیده و ناشناخته مانده است.
محمد فیضی اضافه كرد: با اجرای طرح ها و پروژه های ناسازگار با توان طبیعی استان ایلام، تنوع زیستی آن تهدید و در معرض خطر نابودی قرار گرفته است.
وی اظهار نمود: باید در اجرای پروژه های عمرانی قبل و حین اجرا پیوست های زیست محیطی لحاظ شود تا سلامت گونه های جانوری و گیاهی و هم رویشگاه وزیستگاه های استان به خطر نیفتند.
**
به گزارش پرشین رز به نقل از ایرنا در استان ایلام تابحال 40 گونه پستاندار و 200 گونه پرنده و بیش از 20 گونه خزنده و دو زیست شناسایی شده و هر سال در فصول زمستان و بهار پذیرای پرندگان مهاجر زیادی است.
استان ایلام رویشگاه یك هزار رستنی است كه از این میان 46 گونه این نباتات را واریته های مختلف بلوط تشكیل داده است.
برای شعار امسال روز جهانی تنوع زیستی ( 25سال حفاظت از حیات بر روی كره زمین ) انتخاب شده است.
7172/6119
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب