اقیانوس ها چگونه می میرند
پرشین رز: اقیانوس ها و دریاها پهنه های آبی ثمین به لحاظ تامین مواد غذایی و باز مسائل آب و هوایی هستند اما این پهنه ها هم دستخوش تغییر شده و بخش زیادی از آنها در حال مردن هستند.
به گزارش پرشین رز به نقل از ایرنا، اقیانوس ها پیكره های آبی بزرگ سرشار از آب های شور هستند، حدودا 71 درصد سطح كره زمین كه مساحتی حدود 361 میلیون كیلومتر مربع است، از این آبهای شور پوشانده شده است كه به صورت كلی به چند اقیانوس و تعدادی دریا تقسیم می شوند.
اقیانوس ها نقش مهمی در تامین اكسیژن، آب و هوای و مواد غذایی یك منطقه دارند و گفته می شود زیستگاه حدود 230 هزار گونه جانوری شناخته شده هستند، البته بخش عمده ای از ژرفای اقیانوس ها هنوز كشف نشده است كه بر این اساس، تخمین زده می شود بیشتر از 2 میلیون گونه جانوری آبزی وجود داشته باشد.
با این همه، دانشمندان می گویند وسعت مناطق مرده اقیانوس ها كه میزان اكسیژن آنها به صفر رسیده از سال 1950 چهار برابر شده و مناطق بسیار كم اكسیژن در آبهای ساحلی 10 برابر وسیعتر شده است.
یك گروه تحقیقاتی از كمیسیون بین دولتی اقیانوس شناسی یونسكو پس از تحقیق در زمینه مناطق مرده در اقیانوس ها اعلام نمودند كه غلظت اكسیژن آب از اواسط قرن بیستم در اقیانوس های آزاد و باز در آبهای ساحلی، به طرز فزاینده ای رو به كاهش رفته و الان وسعت این مناطق به میلیون ها كیلومتر مربع رسیده و مصب رودخانه ها و دیگر آب های ساحلی به شدت تحت تاثیر این كاهش اكسیژن قرار گرفته است.
در حال حاضر 500 نقطه بسیار كم اكسیژن یا بی اكسیژن در مناطق ساحلی دنیا وجود دارد در حالیكه در سال 1950 تعداد این مناطق حدود 50 نقطه بود و اقیانوس های دنیا هم حدود 2 درصد اكسیژن خود معادل 77 تریلیون تن را از 1950 تاكنون از دست داده اند.
تحقیقات نشان داده است گسترش این مناطق از تبعات گرمایش جهانی است، وضعیتی كه ناشی از انتشار گازهای گلخانه ای و در مناطق نزدیك به ساحل، ناشی از آلاینده های حاصل روان آب های كشاورزی و فاضلاب است.
این وضعیت در مورد آب های ایران باز صادق است به صورتی كه به قول بهروز ابطحی رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی، با تحقیقاتی كه در دریای عمان انجام شده است، به لایه های عمیقی رسیده ایم كه گرفتار كاهش اكسیژن شده اند و به آنها مناطق مرده اقیانوسی اطلاق می شود كه به تدریج در حال گسترش هستند.
ابطحی روز جمعه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا اضافه كرد: پژوهشگاه برنامه های پژوهشی و تحقیقاتی برجسته ای دارد كه یكی از آنها گشت تحقیقاتی به وسیله كاوشگر اقیانوس پیما در خلیج فارس و دریای عمان است، این برنامه تحقیقاتی امكان تهیه تصویر كلی از شرایط زیستی، فیزیكی، شیمیایی و زمین شناسی این پهنه های آبی را در اختیار قرار می دهد.
وی گفت: تابحال چهار گشت تحقیقاتی داشته ایم و یافته های مهمی به دست آورده ایم همچون اینكه توانستیم از لایه های عمقی كم اكسیژنی كه در دریای عمان وجود دارد شناخت دقیق تری پیدا نماییم، این لایه ها در حال توسعه هستند كه باید برای آنها فكری اساسی نماییم.
ابطحی افزود: از لایه های عمقی دریای عمان كه می گذریم به مناطق عمیق تر می رسیم؛ در این مناطق یك پیكره عظیم آبی وجود دارد كه گرفتار كاهش اكسیژن است و این گونه مناطق در حال گسترش را در اقیانوس شناسی «مناطق مرده اقیانوسی» می گویند.
وی اشاره كرد: مناطق مرده اقیانوسی چیزی نیست كه جدید به وجود آمده باشد بلكه در ادوار زمین شناسی بوده اند اما یافته های اخیر نشان داده است كه این مناطق به تدریج در حال افزایش می باشد و لایه آن به تدریج در حال نزدیك شدن به سطح آب است، وضعیتی كه می تواند بر ذخایر آبزیان اثر بگذارد.
رییس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی اظهار داشت: یك بخش از این مناطق مرده، طبیعی است و بخشی هم می تواند به سبب تاثیرات فعالیت های انسانی باشد، اما افزایش تدریجی گستره آن نتیجه تاثیر مستقیم فعالیت های انسانی است كه از سواحل حاشیه دریاها نشات می گیرد و بخشی هم می تواند ناشی از تغییر اقلیم باشد.
وی اشاره كرد: این موضوعی است كه باید روی آن مطالعه كنیم؛ در دنیای امروز گسترش مناطق مرده یكی از موضوعات بسیار مورد توجه است برای اینكه در خیلی از مناطق ساحلی جهان مشاهده شده و از موضوعاتی است كه یونسكو باز روی آن تمركز دارد.
«در واقع این مناطق به صورت كامل خالی از موجودات نمی گردد اما تنوع زیستی آن منطقه تغییر می كند و به سمت موجودات، جانوران و پلانگتون هایی كه در شرایط فقر اكسیژن می توانند زندگی كنند پیش می رود، در مجموع ذی توده كاسته می شود و تنوع آن باز تغییر می كند كه این تغییرات نامطلوب هستند».
رییس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی گفت: در گشت تحقیقاتی اقیانوسی در این زمینه متمركز شده ایم و به یافته هایی باز دست یافتیم و طبق روال این گونه تحقیقات، این اطلاعات پس از برداشت به صورت دقیق تحلیل می شوند كه بخش زیادی از این اطلاعات به صورت مقالات علمی پژوهشی منتشر می شوند و در دسترس متقاضیان داخلی و خارجی قرار می گیرند.
*** تقویت مركز داده های اقیانوسی
ابطحی اظهار داشت: مركز داده های اقیانوسی در پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی فعال است و ما همواره در حال توسعه این مركز هستیم؛ در واقع با ارتباطات بین المللی در حد امكان در حال توسعه این مركز هستیم، به عبارتی مقرر است امسال با توسعه زیر ساخت آی تی پژوهشگاه یك توسعه معنادار در این مركز داشته باشیم.
وی با اشاره به اینكه اهتمام می نماییم اطلاعات مركز را به صورت مداوم افزایش دهیم، اشاره كرد: یكی از ملزومات توسعه مركز داده ها، افزایش همكاری بین ما و موسسات دیگری است كه در كشور در زمینه علوم دریایی كار می كنند و تولید داده دارند؛ باید فرا داده های آنها را در این مركز متمركز نماییم تا در صورت بازگشت محققین، مشخص شود كدام داده در اختیار كدام موسسه است تا به آن مركز بازگشت كنند.
ابطحی اظهار داشت: توسعه این مركز سبب می شود كه بدانیم در چه زمینه هایی داده داریم و در چه زمینه هایی داده كم داریم، در واقع حجم داده ها و اطلاعات روند مطالعات را نشان داده است و می تواند برای مدیریت مطالعات دریایی وسیله و ابزار بسیار خوبی باشد.
وی درباره ارتباط پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی با مراكز علمی جهانی توضیح داد: ارتباط ما در موضوعات دریایی با مراكز علمی جهانی خوب است؛ بخشی از این ارتباطات سازمانی و اداری است و با عنایت به اینكه پژوهشگاه ما نماینده ایران در فعالیت های دریایی در رابطه با یونسكو است، به صورت مداوم با یكی از بخش های بزرگ یونسكو كه همان كمیسیون بین دولتی اقیانوسی ( ioc ) است، در ارتباط هستیم.
ابطحی افزود: علاوه بر آن با 14 مرجع منطقه ای و بین المللی هم در ارتباط هستیم كه بخشی از آنها به حوزه اقیانوس هند مرتبط هستند، تعدادی هم به كارهای ترویجی و گسترش فرهنگ اقیانوسی مرتبط می باشد كه ما در قالب آن فعالیت ها موظف هستیم دوره های منطقه ای و بین المللی برگزار نماییم.
علمی 9014**2017**9129
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب