اثرات دخالت انسانی در تشدید خسارات ناشی از سیل؛
تحمیل بیشترین تخریب سیل به كانون های خشكسالی، جلوی اقدامات اشتباه در بازسازی گرفته شود
به گزارش پرشین رز به اعتقاد عضو هیأت علمی پژوهشگاه بین المللی زلزله در سیل های اخیر علاوه بر تخریب جاده ها و ساختمان های مسكونی، كشور با چالش زمین لغزش هم مواجه بوده است؛ ضمن آنكه باید مسؤولین به خانوارهای صدمه دیده توجه ویژه داشته باشند؛ چونكه در آینده این افراد به حاشیه نشین های شهرهای بزرگ تبدیل خواهند شد.
دكتر مهدی زارع در گفتگو با ایسنا، با اشاره به نتایج به دست آمده از مطالعات میدانی انجام شده درباره سیل های اخیر در كشور، اظهار داشت: بر مبنای آمارها از میزان بارش ها از اسفندماه سال قبل تا اردیبهشت ماه سال جاری نسبت به سال آبی گذشته ۲.۳ برابر و نسبت به متوسط ۵۰ ساله ۱.۵ برابر متوسط ۵۰ سال منتهی به سال ۹۸ بوده است.
وی با اشاره به اینكه این مقدار بارش نشان داده است كه بارندگی در كشور از پراكندگی مناسبی برخوردار نیست، افزود: در یك بازه زمانی كوتاه مدت مناطق كوچكی از جغرافیای كشور به شدت تحت تأثیر بارش ها قرار دارد كه منجر به وقوع سیل می شود.
زارع اظهار نمود: در سیل های اخیر برخی مسائل رخ داد كه كمتر به آن پرداخته شد كه از آن جمله می توان به وقوع زمین لغزش های بعد از سیل اشاره نمود. بعضی از روستاها در استان های مازندران و گلستان كه سیل به آنها سرایت نكرده بود بر اثر زمین لغزش تخریب شدند و منجر به بی خانمان شدن مردم شد.
تخریب یا صدمه به ۴۰ هزار جاده روستایی در سیل
عضو هیات علمی پژوهشگاه بین المللی زلزله، تخریب جاده های روستایی را از دیگر نتایج زمین لغزش های پس از سیل اخیر دانست و خاطرنشان كرد: بر مبنای آمارهایی كه انتشار یافت، حدود ۴۰ هزار كیلومتر راه روستایی تخریب شده یا گرفتار صدمه های نسبی شدند كه این امر منجر به وارد شدن صدمه های جدی به اقتصاد ملی كشور ما شده است.
به قول وی، تصور عمومی این است كه پس از وقوع سیل و فروكش كردن آب، مخاطره سیل آخر یافته است، در حالیكه این گونه نیست؛ بلكه حتی پس از فروكش كردن سیل، آلودگی نواحی گرفتار آبگیری شده قبلی ادامه دارد و محیط زیست در این نواحی گرفتار صدمه و آلودگی های مختلف شده و همینطور زمین لغزش های پس از وقوع بارش سنگین و سیل انتظار می رود و همینطور رخ داده است.
این محقق حوزه مخاطرات، مدیریت رودخانه ها را از دیگر مسائل مهم دانست كه كمتر به آن پرداخته شده است و در این باره توضیح داد: همه مناطق سیل زده چون استان های لرستان و خوزستان و همه شهرهایی كه در آنها نسبت به ساماندهی رودخانه ها اقدام شد و در خلال آن مبادرت به دیوارچینی در اطراف رودها شد و در بستر رودخانه ها شهرها توسعه یافتند، تأثیرات بیشتری از سیل را پذیرفتند.
وی نمونه آنرا شهرهای پلدختر و معمولان ذكر كرد و افزود: از ۲۰ سال قبل عمده دشت های سیلابی كشور تحت تصرف قرار گرفتند و این در شرایطی است كه در این اقدام دو كار انجام نشد؛ یكی "احترام به حریم رودخانه ها" و دیگری "احیای رودخانه ها و مدیریت آن ها".
زارع با اشاره به اقدامات شهرداری ها با عنوان "ساماندهی رودخانه ها"، اظهار داشت: از خوزستان تا مازندران در چارچوب ساماندهی رودها اقداماتی صورت گرفت و در این قالب مسیر رودها یا سنگفرش شدند و یا مبادرت به ساخت پارك شد.
این محقق، نمونه بارز آنرا ساخت هتل و رستوران در جزیره وسط رود كارون در شمال پل معروف معلق و فلزی كارون و در وسط شهر اهواز ذكر كرد و اضافه كرد: در بازسازی مناطق سیل زده باید جلوی این گونه اقدامات خراب كننده گرفته شود.
بیشترین تخریب سیل در كانون های خشكسالی
عضو هیأت علمی پژوهشگاه بین المللی زلزله، ایران را كشوری در مواجهه با خشكسالی توصیف كرد و اضافه كرد: اقلیم شناسان معتقدند ایران درگیر با خشكسالی است و بارندگی های اخیر كشور را الزاماً وارد ترسالی نكرده است، بلكه باید این بارندگی ها مداومت داشته باشد تا بتوان به این یقین رسید كه وارد تر سالی شده ایم.
زارع دو مورد از كانون های مهم خشكسالی كشور در یك دهه اخیر را دشت های "خوزستان" و "گلستان" نام برد كه در سیل های اخیر گرفتار سیلاب شدند و اضافه كرد: بر مبنای آمارهای سازمان هواشناسی این مناطق گرفتار خشكسالی بودند و بعد از شدت یافتن بارندگی های اخیر، مناطق درگیر با خشكسالی، بیشترین صدمه و تلفات را در سیلاب متحمل شدند.
وی با اشاره به اینكه حدود ۱۶.۵ میلیون نفر به صورت مستقیم و غیر مستقیم تحت تأثیر سیلاب های اخیر قرار گرفتند، افزود: در استان خوزستان طبق آخرین برآوردها ۴.۱ میلیون نفر زندگی می كنند كه از این تعداد ۲ میلیون نفر تحت تأثیر سیل قرار گرفتند.
زارع با اشاره به اینكه از این تعداد ۲ میلیون نفر، حدود ۷۰۰ هزار نفر كه در مناطقی چون دشت آزادگان و شادگان سكونت داشتند، صدمه دیدند، نسبت به رسیدگی به این افراد اخطار داد و اظهار داشت: در صورتیكه به وضعیت این افراد توجه ویژه صورت نگیرد، در آینده تبدیل به حاشیه نشین های شهرهایی چون اهواز و آبادان خواهند شد.
وی وسعت صدمه های ناشی از سیل را بر خلاف خیلی از مخاطرات كه منطقه محدودی را تخریب می كنند، شامل مناطق وسیعی دانست و تصریح كرد: ازاین رو نیاز است كه باهوش ترین و توانمندترین متخصصان كشور وارد این عرصه مدیریت بحران، كاهش ریسك سوانح و مطالعه مخاطرات طبیعی شوند؛ چونكه مخاطره و صدمه های سیل، یك مساله به شدت چند وجهی است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب