انتقاد از احتمال ادغام تنها پژوهشكده آبخیزداری كشور
پرشین رز: سال 98 سال سیلاب نام گرفت. در این سال 138سیل بزرگ و كوچك در سطح حوزه های آبخیز كشور به وقوع پیوست كه نه فقط خسارت مالی زیادی به بار آورد و به زیرساخت های 16 استان كشور خسارت زد بلكه سبب فوت برخی از هموطنانمان شد. با وجود وقوع سیل های شدید و مكرر در ایران مقرر است كه تنها مركز مطالعات آبخیزداری كشور حذف و تبدیل به یكی از زیر مجموعه های موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع شود.
به گزارش پرشین رز به نقل از ایسنا، وقوع سیل در کشور فقط محدود به سال قبل یا امسال نیست. برمبنای آخرین اطلاعات دفتر کنترل سیلاب و آبخوان داری سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری، ایران چهارمین کشور سیل خیز دنیا است و ۹۶ درصد مساحت کشور سطوح متفاوتی از سیل خیزی را دارند.
سیل خیزی ایران در حالی مطرح است که خیلی از کارشناسان کارهای آبخیزداری را راهکاری برای مدیریت ریسک سیل می دانند. با کارهای آبخیزداری علاوه بر کاهش سرعت و شدت سیلاب می توان فرسایش خاک هنگام سیل را کنترل کرد. برای تصور فاجعه ای که فرسایش خاک می تواند به دنبال داشته باشد ذکر این نکته کافی است که سالانه ۲۵۰ میلیون متر مکعب خاک وارد سدهای کشور می شود این در حالیست که برای تولید یک سانتیمتر خاک به ۸۰۰ سال زمان نیاز است.
براساس آخرین گزارش ها تابحال عملیات آبخیزداری در ۱۲ میلیون هکتار از حوزه های آبخیز انجام شده است که این میزان تنها حدود ۱۰ درصد حوزه های آبخیز را شامل می شود همین طور در ۱.۵ میلیون هکتار از حوزه ها اجرای عملیات آبخیزداری در دست اقدام است و در ۱۴ میلیون هکتار دیگر نیز مطالعات اجرایی وجود دارد. باوجود اینکه عملیات آبخیزداری در کشور ما هنوز در ابتدای راه خود است خبرهایی از حذف پژوهشکده آبخیزداری به گوش می رسد. این پژوهشکده تنها مجموعه ای است که از سال۱۳۷۲ در کشور بصورت بنیادین و کاربردی در زمینه آبخیزداری و حفاظت خاک پرداخته است.
طی سال قبل پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری «اطلس ملی سیل» را تدوین و مناطق بحرانی آنرا مشخص کرد. با تمام این ها مقرر است که برمبنای مصوبه شورای عالی اداری، به پیشنهاد وزارت جهاد کشاورزی و سازمان اداری و استخدامی کشور، این پژوهشکده با موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور ادغام شود و مرکزی به نام «موسسه تحقیقات جنگل، مرتع و آبخیزداری »شکل گیرد.
این مصوبه شورای عالی اداری، اعتراض تعدادی از اساتید حوزه آبخیزداری را به دنبال داشته است. سید آهنگ کوثر - پدر آبخوان داری کشور - در نامه ای به کاظم خاوازی -وزیر جهاد کشاورزی- که نسخه ای از آن برای ایسنا ارسال شده است، ضمن اعلام مخالفت خود با حذف تنها پژوهشکده آبخیزداری کشور نوشته است که «بهتر است تصمیم ها به بهتر شدن دستاوردها بینجامد نه کمتر شدن ارزش ها. ما بر این باوریم که باید آبخوان داری در تمام عرصه های مستعد آن در سطح کشور گسترش یابد تا زمینه نجات سرزمین ما از بحران منابع آب زیرزمینی فراهم گردد و این پژوهشکده بعنوان تنها نهاد تخصصی که خودرا وقف مطالعه دراین زمینه کرده است باید تقویت شود نه اینکه با یک تصمیم، تمام کوشش های پیشینیان بر باد داده شود.»
کارشناسان و فعالان آبخیزداری کشور اعتقاد دارند که حذف پژوهشکده آبخیزداری و ادغام آن بعنوان یکی از زیر بخش های موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع با سیاست دولت بر اجرای طرح های آبخیزداری و آبخوان داری برای کاهش سیلاب و فرسایش خاک و تغذیه سفره های آب زیرزمینی، در تضاد است. جهانگیر پرهمت - استاد تمام پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری - ضمن اشاره به اینکه در کشور ما از یک طرف سیل خانمان سوز شده است و از طرف دیگر کم آبی بحران آفرینی می کند، به ایسنا می گوید: حذف پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری ضربه جبران ناپذیری به زیرساخت های طبیعی تولید و حفاظت، پایداری و سلامت حوزه های آبخیز وارد میکند.
پرهمت با اعلان اینکه این ادغام به سبب موازی کاری در حال انجام می باشد، تصریح می کند: تصور اینکه این دو مجموعه مشابه یکدیگر هستند مانند این است که بگوییم کار زراعت، باغبانی، جنگلداری و آبخیزداری مشابه یکدیگرند.
این استادتمام حوزه خاک و آبخیزداری با تاکید بر اینکه آبخیزداری و حفاظت از خاک موضوع گسترده ای است که جنگل، باغ، مناطق مسکونی، رودخانه و... بخش هایی از چگونگی مدیریت آن هستند، اظهار می کند: این موارد از نظر تخصصی ارتباطی به یکدیگر ندارند و از هم مستقل هستند.
پرهمت ادامه می دهد: پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری با نگرش نوین، مدل مدیریت جامع و یکپارچه حوزه های آبخیز (IWM) را مطرح کرده و به دنبال پیاده سازی این الگوی چاره ساز در کشور است که بر این اساس مجوز تاسیس «مرکز بین المللی مدیریت جامع حوزه های آبخیز و تنوع زیستی» از طرف یونسکو به ایران داده شده است. آیا با در نظر گرفتن این مساله باید موجودیت مستقل پژوهشکده حذف شود و بعنوان زیر مجموعه ای از موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور درآید؟
این استاد آبخیزداری در آخر با اشاره به اینکه در دوره های خشکسالی نیز کشور ما با سیل های زیادی مواجه بود و الان نیز که بارش هایی خوبی در کشور داریم همچنان با سیل مواجه هستیم، اظهار داشت: در کنار این از ۶۰۰ آبخوان مهم تولیدی و سکونتی در کشور ۴۰۰ آبخوان و دشت در شرایط بحرانی و با خطر جدی فرونشست زمین روبرو هستند. بدین جهت حذف پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری می تواند نشان دهنده بی توجهی به اهمیت و جایگاه موضوع بسیار حیاتی آبخیزداری و آبخوانداری در کشور باشد.
منبع: پرشین رز
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب