به مناسبت روز غار پاك
از خانه خفاش ها چه می دانیم؟
فردا (۲ مهرماه) روز غار پاک است. غارها از تنوع زیستی منحصربه فرد و سفره های آب زیرزمینی برخوردار می باشند و جاذبه گردشگری مهمی محسوب می شوند اما در بهره گیری از آنها دقت لازم را باید به عمل آورد تا منجر به تخریب این اکوسیستم پرارزش نشود.
به گزارش پرشین رز به نقل از ایسنا غارها، حفره هایی هستند که به صورت معمول بر اثـر حـل شـدن سـنگ هـا بـا آب و ذوب شـدن یـخ هـا ایجـاد می شود و بزرگترین و شگفت انگیزترین غارها در سنگ های آهکی به وجود آمده اند. برخـی از غارهـا فقـط یـک حفره کوچک هستند که تنها یک نفر می تواند وارد آن شود و برخی هم گذرگاه ها و اتاقکهای تـو در تـو دارنـد. غارها امکان دارد طولانی و تونل مانند باشند که در یخچال ها؛ جایی کـه آب ناشـی از ذوب از ز یـر یـخ هـا عبـور می کند و یا در نواحی آتشفشانی بر اثر ایجاد شکاف در جویباری از گدازه های آن به وجود آمده باشند.
تنوع زیستی منحصر به فرد غارها، بعنوان بوم سازگانهای کاملا" خاص و وجود حشرات متنوع که نقش اساسی در زنجیره حیات دارند همینطور خفـاش هـا بـه عنـوان نگاهبانـان شـبانه طبیعـت بـا نقـش بـی بـدیل در گرده افشانی و مهم تر از آن وجود خفـاش هـای حشـره خـوار بـه عنـوان آفـت زدای طبیعـی محصولات کشاورزی و مراتع طبیعی، نقش پر رنگ غارها را به ما یادآوری می کند.
غارها منابع عظیمی از سفره های آب زیرزمینی هستند که حفاظت از آنها در دنیای امروز با عنایت به کمبود منابع آب شیرین که خیلی از کشورها بخصوص ایران با آن روبروست، امـری حیـاتی اسـت همچنـین از نظـر زمـین شناسی تنوع کانی شناسی و مطالعه گسل ها اهمیت دارد و همچون موضوعات مورد علاقه زمین شناسان هستند.
غارها می توانند بعنوان یکی از بهترین جاذبـه هـای گردشـگری بـرای کشـورها در صنعت توریسم نقش قابل توجهی در درآمدزایی ایفا کنند البته رعایت قوانین و مقررات و استانداردهای حفاظتی ومحیط زیستی، شرط اصلی بهره برداری پایدار از این منابع پرارزش است چون که غارها جزو ذخـایر طبیعـی هـر کشـوری محسوب می شوند و باید مورد حفاظت قرار گیرند ازاین رو انجام عملیاتی مانند برقکشـی و اقـدامات اصـلاحی کـه بتوان از غارهای کشور در حوزه گردشگری استفاده کرد، مستلزم انجام بررسی های دقیق علمی و کارشناسی و تجهیزات به روز و مدرن است چون در غیر این صورت حیات این بـوم سـازگان و موجـودات زنـده آن، بـه خطـر می افتد.
بر اساس اعلام سازمان حفاظت محیط زیست، به باور برخی ازکارشناسان و غارشناسان به غارهای کشور اهمیـت کافی داده نمـی شـود. آنان معتقدند که توریستی کردن غارها، روش های نوینی پیدا کرده و نرده کشی، جاده سازی، نصب پله و یا سـنگفـرش کردن برای دسترسی به غارها در دنیا منسوخ شده است و باید این پدیده های طبیعی، به صورت کاملا بکر و دسـت نخورده، در معرض دید علاقه مندان قرار بگیرند اما در ایران ماجرا این گونه نیست. امروزه غارهای توریستی در دنیا کم نیستند، غـاریخی در آرژانتـین، اسـکوک جـان در اسـلوونی، لمـن در آمریکا، باتو در مالزی، کرم شب تاب در نیوزلند، فلوت نی در چین و غار علـی صـدر در ایـر ان در ایـن گـروه قـرار دارند.
در حوزه گردشگری، داشتن رفتارهای به هنجار محیط زیستی بسیار پراهمیت است. متاسفانه بعضی از گردشگران، با رعایت نکردن اصول غارنوردی و انداختن زبالـه در داخل غارها سبب می شوند که چرخه طبیعی درآن ها مختل شود و از آنجا کـه نورآفتـاب بـه داخـل غارهـا راه ندارد، زباله ها فاسد می شود و رشد انواع قارچ ها و باکتری ها، حیات جانداران داخل غار را به خطر بینـدازد.
بنـا بر آمـار انجمن غارنوردان ایران، طی چهار سال ۶.۵ تن زباله از حدود ۵۰ غار در کشور خـارج شـده کـه آمـار تکـان دهندهای است. امروزه در دنیا مردم در بازدید از چنین مکان هایی از به همراه داشتن انواع خوردنی ها و نوشیدنی هـا پرهیز می کنند و فقط با تجهیزات مورد نیاز وارد آنها می شوند. در کشور ما هم این رفتارها باید گسترش یابد. حدود سه دهه پیش، کارگروه" غار و غارشناسـی " در کشـور شـکل گرفـت و اکنـون زیـر نظـر "سـازمان حفاظت محیط زیست" فعالیت می کند. ۱۳ سازمان و نهاد مختلف همچون وزارت نیـرو، کشـور، علـوم تحقیقـات و فناوری، ورزش و جوانان، سـازمان هـا ی حفاظـت محـیط زیسـت، میـراث فرهنگـی، صـنایع دسـتی و گردشـگری، جغرافیای ارتش، زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، جنگل ها مراتـع و آبخیـزداری، انجمـن غـارنوردان ایـران، نماینده ریاست جمهوری و دو سازمان مردم نهاد عضو این کارگروه هستند.
رییس هیات مدیره انجمن غارنوردان ایران، تعداد غارهای شناسایی شـده را ۸۱ غـار اعـلام کـرده و گفتـه است که از این تعداد، ۱۵ غار توریستی شده اند اما فقط غـار «علـیصـدر» سـود دهـی دارد و ۱۴ غـار دیگـر ماننـد «قوری قلعه» درکرمانشاه و«کرفتو» در زنجان، منافع اقتصادی و ارزش افزوده به همراه ندارند. به نظـر او، ایـران بـا توجه به شرایط اقلیمی و توپوگرافی، حتما" غارهای زیادی دارد اما هنوز کار تحقیقـاتی و اکتشـافی دقیقـی در ایـن زمینه صورت نگرفته است و تعداد ۸۱ غار اعلام شده، غارهای شناسنامه دار هستند.
به گزارش سازمان حفاظت محیط زیست یکی از مهم ترین کارهایی که در مورد غارها مغفـول مانـده، عـدم انجـام ارزشـگذاری محـیط زیسـتی ایـن بومسازگان پرارزش است و متاسفانه به این علت و به علت این که برآورد قاطعی از تعداد غارهـای کشـور نـداریم نتوانسته ایم جایگاه بین المللی ایران را از نظر تعداد و کیفیت غارها به دسـت آوریـم بنـابراین لازم اسـت تمـام تـلاش مسئولان امر به این مورد معطوف شود تا بتوانیم از ظرفیت های اکولوژیک کشور، با برنامه ریـزی علمـی و دقیـق بهره برداری خردمندانه نماییم.
منبع: پرشین رز
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب