راه پر دست انداز موتورسیكلت های برقی در تهران
پرشین رز: تهران - هفت هزار موتورسیكلت برقی ساخت داخل در حالی از سال آینده وارد بازار می شوند، كه طرح جایگزینی موتورسیكلت های برقی بعنوان یكی از پایه های برنامه كاهش آلودگی هوای تهران همچنان با چالش هایی روبروست.
تب «آلودگی هوا» سرد شده و فرارسیدن بهار تهران را از بحران آلودگی هوا نجات داده است. همزمان با سال جدید، نخستین تولیدات موتورسیكلت های برقی داخلی هم وارد بازار می گردد. نسخه ای كه گفته شده می تواند درد آلودگی هوای تهران را تا حدی تسكین دهد.
كلانشهر تهران امسال 106 روز آلوده را از سر گذرانده است؛ 19 روز آلوده بیشتر از سال گذشته.
بر اساس فهرست یا سیاهه انتشار (emission inventory)تهران، 85 درصد آلودگی هوای پایتخت ناشی از منابع متحرك است كه سهم موتورسیكلت های بنزینی 18 درصد از آن است.
آنطور كه شركت كنترل كیفیت هوای تهران اعلام نموده، برخلاف تصور عموم كه گمان می كنند خودروها سهم بیشتری در آلودگی هوا دارند، موتورسیكلت ها در جدول متهمان آلودگی هوا صدرنشین هستند و با جثه ای كوچك بیش از یك چهارم آلودگی هوای تهران را تولید می كند.
با وجود تولید خودروها با استاندارد بسیار پایین (یورو 2) باز هم میزان آلودگی هر موتورسیكلت بنزینی چهار برابر بیشتر از اتومبیل است؛ چون كه به واكنش گر شیمیایی مجهز نیستند و در نتیجه گاز ناشی از احتراق این موتورها وارد هوا می گردد.
عمده آلودگی تولیدی از موتورسیكلت ها منوكسیدكربن و ذرات معلق و هیدروكربن های خام هستند كه به شدت بر سلامت شهروندان تاثیر گذار است.
شهرداری تهران تعداد موتورسیكلت ها را بیش از سه میلیون دستگاه برآورد كرده كه بیش از 95 درصد آنها بنزینی هستند. این موتورها بیش از 3.2 میلیون تن آلودگی هوا تولید و 67 هزار تصادف جرحی خسارتی بر تهران تحمیل می كنند و هر كدام 12.6 دسی بل بالاتر از حد مجاز آلودگی هوا دارند.
*برقی به جای بنزینی
معاون نظارت و پایش اداره كل حفاظت محیط زیست استان تهران اظهار داشت: برای جایگزینی موتورسیلكت های برقی جلسات متعددی برگزار شده و فرآیند سرمایه گذاری برای تولید این موتورسیكلت ها در حال سپری شدن است.
محمد رستگاری اظهار نمود: موتورهای برقی تولید خارج اكنون به صورت محدود در بازار عرضه می شوند.
وی گرانی موتورسیكلت های برقی و اختلاف قیمت آنها با نوع بنزینی را از عوامل استقبال كم متقاضیان از این وسیله نقلیه دانست.
رستگاری با اشاره به قانون هوای پاك تصریح كرد: با عنایت به اینكه بر مبنای مصوبه دولت شماره گذاری موتورسیكلت های كاربراتوری متوقف شده، از این پس خرید و فروش موتورسیكلت های برقی توجیه اقتصادی خواهد داشت.
*ورود 7 هزار موتور برقی
همچنین رئیس اداره صنایع فلزی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران از تولید هفت هزار دستگاه موتورسیكلت برقی برای اولین بار در كشور تا آخر امسال اطلاع داد.
حمیدرضا پورسعید با اشاره به مصوبه كارگروه آلودگی هوای تهران در زمینه جایگزینی موتورسیكلت های بنزینی اظهار نمود: سه شركت تا كنون متقاضی تولید موتورسیكلت برقی هستند كه برای یكی از آنها پروانه تولید صادر گردیده است.
وی اضافه كرد: این شركت 2 هزار دستگاه موتورسیلكت برقی تولید كرده و به تازگی استاندارد آنها را هم دریافت كرده و مقرر شده تا آخر سال تولید خویش را به هفت هزار دستگاه (با رعایت استانداردها) برساند.
پورسعید اظهار نمود: با عنایت به ممنوعیت صدور جواز تاسیس واحدهای صنعتی در محدوده 120 كیلومتری تهران، صدور مجوز با موانعی روبروست كه در این زمینه در حال مذاكره با سازمان حفاظت محیط زیست هستیم.
وی تصریح كرد: برای تشویق مردم به استفاده از موتورسیكت برقی باید زیرساخت های لازم بخصوص ایستگاه های شارژ باتری در تهران ساخته شود.
پورسعید هم تفاوت زیاد قیمت موتورسیكلت های برقی و بنزینی را مهمترین دلیل عدم استقبال شهروندان از آنها دانست و اضافه كرد: دادن تسهیلات می تواند انگیزه شهروندان را جهت استفاده از موتورسیكلت های برقی افزایش دهد.
وی با اشاره به اینكه موتورسیلكت در شهر تهران بیشتر بعنوان ابزار كار و برای حمل و نقل افراد و بار استفاده می شود، اظهار داشت: موتورسیكلت های برقی برای تردد در مسیرهای شیبدار تهران ضعیف هستند كه باید با عنایت به این مساله موتورسیلكت های جدیدی متناسب با شرایط شهر ساخته شود، البته نوع برقی برای تردد شخصی افراد قابل استفاده می باشد.
پورسعید، درباره ممنوعیت تولید موتورسیلكت های بنزینی از مهر ماه امسال هم اظهار نمود: پس از این تاریخ درخواستی برای تولید كاربراتوری ها نداشتیم و فقط موتورسیكلت انژكتوری تولید شده است.
*بودجه برای یك دهم برنامه
شهرداری تهران سوم بهمن امسال برنامه پیشنهادی كاهش آلودگی هوی شهر را رونمایی نمود.
این طرح مقرر است با سرمایه گذاری هفت هزار و 500 میلیارد تومان در مدت چهار سال، نشر آلاینده ها را به میزان 55 درصد و سایر آلاینده های گازی را به میزان 45 درصد كم كند.
در این برنامه برای جایگزینی 800 هزار دستگاه موتورسیكلت بنزینی با برقی برنامه ریزی شده است. در سال اول 100 هزار دستگاه، سال دوم 200 هزار دستگاه، سال سوم و چهارم 250 هزار دستگاه. هزینه سال اول این برنامه 750 میلیارد تومان و در مجموع 6 هزار میلیارد تومان برآورد شده است.
این در حالیست كه عضو هیات رئیسه شورای اسلامی شهر تهران می گوید: در بودجه سال آینده شهرداری 187 میلیارد تومان اعتبار برای تسهیل حمل و نقل مصوب شده كه شامل جایگزینی یك هزار و 600 دستگاه ون، 550 اتوبوس و 10 هزار دستگاه موتورسیكلت است و مقرر شده 50 درصد قیمت این موتورسیكلت ها به صورت تسهیلات در اختیار متقاضیان قرار گیرد.
زهرا نژادبهرام با اشاره به اینكه موتورسیكلت ها منشا آلودگی هوا و آلودگی صوتی در تهران هستند، اضافه كرد: برآوردهای اولیه در سال های گذشته موتورسیكلت های بنزینی تهران را در حدود یك میلیون دستگاه دانسته اما آمارهای فعلی تردد 2.5 تا سه میلیون دستگاه را نشان می دهد، كه با عنایت به سهم بالای موتورسیكلت ها در آلودگی هوا مساله بسیار جدی است.
وی اظهار داشت: شهرداری تهران از سال 93 برای پشتیبانی از موتورسیكلت های برقی برنامه ریزی و لایحه ای به شورای شهر عرضه كرده بود كه این لایحه در سال 95 در شورا تصویب و بر مبنای آن مقرر شد، منطقه 12 شهر تهران بعنوان پایلوت جهت راه اندازی ایستگاه های شارژ مجانی انتخاب گردد چراكه به علت محدودیت ترافیكی، خودروها كمتر به این منطقه وارد می شوند.
نژادبهرام خاطرنشان كرد: از این طرح استقبال خوبی نشد و ساخت ایستگاه های شارژ مجانی در مرحله جانمایی متوقف ماند كه امیدواریم با مصوبه امسال شورای شهر این طرح اجرایی شود.
وی با اشاره به اینكه موتورسیكلت ها اغلب برای حمل و نقل بار و مسافر در تهران استفاده می شود، اظهار نمود: یكی از موانع استفاده از موتورسیكلت های برقی شرایط جغرافیایی این شهر است، زیرا موتورسیكلت های برقی شتاب لازم را برای تردد در مناطق شیب دار تهران ندارند.
به گفته وی، قیمت موتورسیكلت های برقی گران و در حدود 12 میلیون تومان است كه فاصله بسیاری با موتورهای كاربراتوری 2 میلیون تا 2.5 میلیون تومانی دارد و این اختلاف قیمت سبب می گردد كه استقبال از آنها كم باشد.
*چالش های مدیریت چند پاره
به گفته نایب رییس شورای اسلامی شهر تهران، با اینكه تصویب قانون هوای پاك یك اتفاق مبارك بود اما آنچه در این قانون قید شده همچون عدم تولید موتورسیكلت های بنزینی و ممنوعیت شماره گذاری آنها و اجبار معاینه فنی فقط شامل ممنوعیت هاست در حالیكه طرح جایگزینی موتورسیكلت های برقی نیازمند حمایت جدی و دولت باید اقداماتی را انجام دهد.
وی تصریح كرد: پشتیبانی از جایگزینی موتورسیكلت های برقی یك اقدام اجتماعی به حساب می آید و نیاز به اعمال سیاست های تشویقی و همراهی دولت دارد، ازاین رو انتظار داریم دولت در زمینه پرداخت تسهیلات وارد عرصه شود؛ البته این حمایت ها نباید فقط مالی باشد بلكه عرضه خدمات به مالكان موتورسیكلت های برقی به صورت مثال از ظرفیت های وزارت رفاه و یا وزارت بهداشت، می تواند راهگشا باشد.
این عضو شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به راه اندازی سامانه ثبت نام متقاضیان موتورسیكلت برقی برای پرداخت یارانه از جانب شهرداری، اظهار نمود: توان شهرداری تهران در پرداخت یارانه و تسهیلات محدود است از جانب دیگر شورای شهر و شهردار تهران، تنها چند ماه است كه كار خویش را شروع كرده اند و پیگیری مصوبات در دستوركار جدی قرار دارد.
وی چالش اصلی محقق نشدن خیلی از برنامه ها را نبود مدیریت یكپارچه شهری و تعدد مراكز تصمیم گیری دانست و اظهار داشت: در تهران با هر مشكل جدی كه روبرو می شویم در نهایت به این نقطه می رسیم كه مدیریت شهری تنها تصمیم گیرنده نیست و طرح جایگزینی موتورسیكلت های بنزینی تنها یك نمونه آن است.
*سرانجام مبهم شماره گذاری ها
مصوبه خرداد 95 هیات وزیران، تولید و شماره گذاری موتورسیكلت های كاربراتوری را از ابتدای مهر 95 ممنوع كرد، اما طبق یك تبصره، مقرر شده 700 هزار موتور ثبت سفارش شده از این مصوبه مستثنی شد. بر همین مبنا ممنوعیت تولید و شماره گذاری موتورسیكلت های كاربراتوری باید از ابتدای سال 96 اعمال می شد.
اگر چه رستگاری معاون اداره كل محیط زیست و پورسعید رئیس اداره صنایع فلزی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران، تولید و شماره گذاری موتورسیكلت های كاربراتوری را امسال رد می كنند؛ اما پورسیدآقایی معاون حمل و نقل و ترافیك شهردار تهران گفته كه به رغم مصوبه دولت در خصوص ممنوعیت شماره گذاری موتورسیكلت های كاربراتوری هنوز شماره گذاری و تولید می شوند.
زهرا نژادبهرام عضو هیات رئیسه شورای اسلامی شهر تهران هم در یادداشتی به بهانه روز ملی هوای پاك با انتقاد از تولید مجدد موتورسیكلت های كاربراتوری، می گوید: با وجود مصوبه «حذف موتورسیكلت های كاربراتوری»، گویا هنوز تولید این دستگاه آلاینده ادامه دار است. همینطور به جای تولید موتورسیكلت های انژكتوری واقعی موتورهای انژكتوری ناقص تولید می گردد. تا الان هم گویا سه هزار دستگاه انژكتوری غیراستاندارد تولید و شماره گذاری شده؛ محیط زیست كه وظیفه نظارت بر خط تولید را بر عهده دارد، متاسفانه تابحال فعالیت قابل توجهی در این زمینه انجام نداده است و تنها به تست نوع بسنده می كند.
پلیس راهور استان تهران اما با وجود پیگیری های خبرنگار ایرنا حاضر نشد به شائبه ادامه پلاك(شماره) شدن یا نشدن موتورسیكلت های كاربراتوری پاسخ دهد.
*نتیجه خطا در سیاستگذاری
كارشناسان، رو آوردن مردم تهران به استفاده از موتورسیكلت را نتیجه سیاستگذاری اشتباه سال های گذشته در اجرای طرح ترافیك می دانند. البته از نقش فقر و بیكاری در گسترش مشاغل موتوری هم نمی توان غافل شد.
چند سال لازم است تا موتورسیكلت های دودزا از پایتخت برچیده شود؟
گزارش: نادره وائلی زاده
تهرام/ 9754**1625
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب