دستاوردها و چالش های محیط زیستی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی
رئیس کمیته محیط زیست مجمع تشخیص مصلحت نظام ضمن اشاره به اینکه ایران جزو معدود کشورهایی است که در قانون اساسی خود به حفظ محیط زیست تاکید کرده است، اظهار داشت: درحال حاضر ما در شرایط تنش آبی در کشور هستیم و دستگاههای مسئول باید به این مورد توجه بیشتری کنند.
به مناسبت فرارسیدن چهل و دومین سالگرد پیروزی انقلیاب اسلامی، سید محمد مجابی در گفت و گو با ایسنا ضمن اشاره به اینکه مساله محیط زیست در جهان از نیمه دوم قرن بیستم اهمیت پیدا کرده است، اظهار نمود: پس از جنگ جهانی دوم نخستین اجلاس بین المللی جنگل برگزار شد همینطور چندین سال بعد از آن برنامه محیط زیست ملل متحد (UNEP) شکل گرفت. ازاین رو قبل از انقلاب اسلامی ایران، نخستین قدم های توجه به حوزه محیط زیست در سطح جهان برداشته شده بود.
وی با اشاره به اینکه در همین دوران ایجاد ساختاری برای رسیدگی به امور زیست محیطی در کشورهای مختلف جهان درحال شکل گیری بود، خاطرنشان کرد: ایران هم جزو کشورهایی بود که در آن به سرعت ساختاری بعنوان سازمان شکاربانی و بعدها بعنوان سازمان حفاظت محیط زیست - در اواخر حکومت پهلوی - شکل گرفت.
تاثیر جنگ بر پیشبرد سیاست های محیط زیستی
رییس کمیته محیط زیست مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیاز بود که اصول و سیاست ها در حوزه های مختلف ازجمله محیط زیست بازبینی شود اما ما بلافاصله بعد از انقلاب وارد جنگی تحمیلی شدیم و هنگامی که جنگ شروع می شود تمام اولویت های کشور کنار می رود. بعد از آخر جنگ هشت ساله هم لازم بود که توسعه برای بازسازی آنچه که در جنگ تخریب شده بود، آغاز می شد. خیلی از بخش های جهان همچون اروپا هم در زمان بازسازی، توسعه را در اولویت خود قرار داده اند.
ایران جزو معدود کشورهایی است که در قانون اساسی خود به حفظ محیط زیست تاکید کرده است
مجابی در بخش دیگری از صحبت های خود ضمن اشاره به اینکه ما پس ازپیروزی انقلاب اسلامی قوانین گوناگونی در حوزه محیط زیست داشتیم، اظهار داشت: در قانون اساسی ما در سه اصل ۴۵، ۴۸ و ۵۰ به محیط زیست پرداخته شده است و جزو معدود کشورهایی هستیم که در قانون اساسی خود به حفظ محیط زیست پرداخته ایم.
وی در ادامه اظهار نمود: از طرفی قوانین برنامه ای مبنای حرکت و توسعه کشور را مشخص می کند. در ایران در قانون برنامه اول توسعه اشاره ای به موضوعات محیط زیستی نشده بود و در قانون برنامه دوم توسعه هم تنها اشاره کوچکی به مسائل محیط زیستی شد اما در قانون برنامه سوم توسعه، فصلی به نام محیط زیست داشتیم همینطور در قانون برنامه چهارم توسعه هم یک بخش تحت عنوان محیط زیست و آمایش سرزمین تدوین شد که در قانون برنامه پنجم هم به همان موارد مجدد تاکید گردید. در نهایت در قانون برنامه ششم توسعه در ماده ۳۸ به صورت مبسوط به حوزه محیط زیست پرداخته شد.
تاکید سیاست های ابلاغی رهبری بر جرم انگاری تخریب محیط زیست
رییس کمیته محیط زیست مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به اینکه مقام معظم رهبری در سال ۱۳۹۴ سیاست های کلی محیط زیست را در ۱۵ ماده ابلاغ کردند، خاطرنشان کرد: در این سیاست ها به عناصر حیاتی ازجمله هوا، آب، خاک و به تبع آنها تنوع زیستی، اقتصاد محیط زیست، امر به معروف و نهی از منکر در حوزه محیط زیست، دیپلماسی محیط زیست و... پرداخته شده است همینطور این سیاست ها برجرم انگاری تمامی تخریب ها و آلودگی محیط زیست تاکید می کند.
مجابی ضمن اشاره به اینکه بر مبنای سیاست های کلی ابلاغی مقام معم رهبری قوانین مختلفی در حوزه محیط زیست ازجمله قانون هوای پاک، قانون حفاظت و احیای تالاب ها، قانون حفاظت از خاک و... تدوین شده است، اظهار داشت: ما گاها برای اجرای بخشی از این قوانین در کشور با مشکلاتی مواجه بوده ایم.
در حوزه کنترل آلودگی هوا در کشور اقدامات خوبی انجام شده است
وی اضافه کرد: در حوزه کنترل آلودگی هوا در کشور اقدامات خوبی انجام شده است که ازجمله آنها می توان به حذف سرب از بنزین در دولت هفتم و بهبود کیفیت سوخت در دولت یازدهم اشاره نمود علاوه بر این ها هم به علت بارش های خوب در کشور طی دو سال گذشته و هم به علت اجرای طرح های مقابله با بیابان زایی، طوفان های گرد و خاک در ایران نسبت به گذشته کمتر شده است البته باید به این نکته توجه کرد که کشور در شرایط تحریم های ناعادلانه نتوانسته برخی اقدامات را برای کنترل آلاینده های هوا اجرایی کند. برای مثال سال جاری از سوخت های سنگین در بعضی نیروگاه ها استفاده شد که بر آلودگی هوای شهرها اثرگذار بود.
ایران در شرایط تنش آبی است
رییس کمیته محیط زیست مجمع تشخیص مصلحت نظام با تکیه بر اینکه «آب» یکی از مسائل مهمی است که باید در کشور ما به آن توجه بیشتری شود، اظهار نمود: درحال حاضر ما در شرایط تنش آبی هستیم. میانگین سالانه بارش ها در ایران ۲۵۰ میلیمتر است که به علت تغییرات اقلیم این میزان به ۲۰۰ میلیمتر رسیده که بسیار کمتر از میانگین بارش سایر کشورها است. از سویی دیگر سرانه مصرف ما در زمینه آب ۲۵۰ لیتر نفر در روز است، درحالی که میانگین مصرف جهانی ۱۵۰ لیتر نفر در روز گزارش شده است.
وی در ادامه اظهار داشت: حدودا نیمی از چاه های برداشت آب در کشور غیرمجاز هستند و برداشت بی رویه از منابع آبی زیرزمینی سبب فرونشست زمین شده است همینطور نیاز داریم که برای حفاظت از منابع آبی کشور در زمینه اصلاح الگوی کشت و استفاده از پساب های شهری، روستایی و کشاورزی هرچه سریعتر اقداماتی جدی صورت گیرد.
ضرورت اجرای قانون حفاظت از خاک
مجابی در ادامه صحبت های خود با اشاره به اینکه «حفاظت از خاک» هم ازجمله مسائل مهمی است که نباید از آن غفلت کرد، خاطرنشان کرد: از ۱۶۵ میلیون هکتار وسعت کشور، ۸۹ میلیون هکتار فاقد خاک و ۷۶ میلیون هکتار دارای خاک است که کمتر از یک سوم این خاک قابل زراعت است. متاسفانه میزان فرسایش خاک در کشور ما هم سه برابر میانگین جهانی است و با تمامی این ها اجرای قانون حفاظت از خاک و اجرای طرح های آبخیزداری و آبخوان داری می تواند برای حفاظت از این سرمایه زیستی به ما کمک نماید.
رییس کمیته محیط زیست مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه اظهار نمود: دیگر مبحث مهم زیست محیطی در کشور ما، مدیریت پسماندها است که اقدام قابل بیانی برای مدیریت بخشی از این پسماندها ازجمله پسماندهای الکترونیک نداشته ایم. در این حوزه اجرایی شدن قانون مدیریت پسماندها و تهیه طرح های جامع برای مدیریت پسماندهای شهری ازجمله مهم ترین اولویت ها است.
وی در انتها ضمن اشاره به نقش تعاملات منطقه ای و بین المللی برای حفظ محیط زیست اظهار داشت: ایران به علت آنکه در کنوانسیون های گوناگونی در زمینه محیط زیست حضور دارد جایگاه مناسبی از این منظر در سطح جهان داراست اما در مواردی به علت تحریم ها با پرداخت حق عضویت خود مشکل پیدا کرده است که این مساله اثری منفی روی این جایگاه دارد. بهرحال از نظر من باید بتوانیم تعامل عمومی و دیپلماسی محیط زیست را برای حفظ محیط زیست در کشور تقویت نماییم. با نگاه بلند مقام معظم رهبری به حوزه محیط زیست و ابلاغ سیاست ها و پیگیری جدی دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام برای اجرای سیاست ها، امیدواریم در راه بهتر شدن وضعیت محیط زیست کشور قرار بگیریم.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب