بازخوانی مهر از مقابله با ریزگردها در دولت تدبیر و امید؛

وعده ای كه غبار گرفت

وعده ای كه غبار گرفت پرشین رز: قرار بود دولت دوازدهم سایه غبارآلود ریزگردها را از سر کشور بردارد، هزینه های کلانی هم صورت گرفت اما به اذعان کارشناسان باید منتظر بازگشت مجدد ریزگردها با شروع خشکسالی باشیم.


به گزارش پرشین رز به نقل از مهر، «من قول می دهم یکی از اولویت های دولت دوازدهم محیط زیست خوزستان باشد.» این وعده حسن روحانی در سخنرانی انتخاباتی ۲۶ اردیبهشت ۹۶ در اهواز بود. وعده ای که برای تحققش میلیاردها تومان هزینه شد. خشکی ۹۰ درصدی هورالعظیم و شروع خروش ریزگردها در ایران اوایل سال ۱۳۸۲ بود که خوزستانی ها با یک پدیده زیست محیطی مواجه گشتند و تا اواخر دهه ۸۰ با این پدیده با پایین ترین میزان چاره اندیشی های مسؤلان با آن دست و پنجه نرم می کردند. در آن زمان کانون اصلی تولید این ریزگردها، عراق و بین النهرین عنوان می شد و کارشناسان امر معتقد بودند که این جنایت را هم باید به جنایت های صدام اضافه نماییم که برای از بین بردن شیعیان حتی از خشک کردن آب تالاب هورالعظیم هم نگذشته بود، و تا زمان سقوط صدام که آب باردیگر به روی این تالاب باز شد، بیشتر از نود درصد این تالاب خشک شده بود. با خشک شدن تالاب هورالعظیم بستر خشک تالاب، بستر یکی از مهم ترین چالش های محیط زیستی ایران هم شکل گرفت. دو سوم تالاب هورالعظیم در کشور عراق و یک سوم آن در ایران واقع است. علاوه بر تغییرات آب وهوایی منطقه، دستکاری صدام عوامل دیگری هم همچون عدم اختصاص حقابه و خشک کردن بخشی از تالاب به منظور حفاری های وزارت نفت ایران هم به خشک شدن بخش بزرگی از این تالاب انجامیده است.

با اوج گیری ریزگردها در آسمان ایران کارگروه های مختلفی هم شکل گرفت، سازمان هواشناسی ایران با تجزیه و تحلیل داده های، منشأ گرد و خاک را داخلی دانسته و مکان خیزش گرد و خاک را بخش های جنوبی استان خوزستان معرفی نمود. با فعالیت این کارگروه ها مشخص شد علاوه بر عراق و حتی گمانه هایی از ورود ریزگردهای عربستانی، به علت خشکسالی های پی در پی و تخریب جنگل های زاگرسی کانون های داخلی تولید ریزگرد هم فعال شده اند. کارشناسان بهداشتی وقوع این پدیده را برای سلامتی مضر دانسته و اعلام کردند، ریزگردها باعث تشدید بیماری های قلبی و ریوی و حتی بروز سرطان می شوند. فعالیت های بین المللی که رنگی دستوری گرفت دولت برای مقابله با کانون های زمستانه گرد و غبار که منشاء خارجی داشتند به تلاشهای بین المللی روی آورد و قطعنامه پیشنهادی جمهوری اسلامی ایران با عنوان «مقابله با ریزگردها» بعد از دو ماه و نیم مذاکره از جانب نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در نیویورک روز گذشته ۱۱ آذرماه سال ۹۵ با اجماع کلیه کشورها در کمیته دوم مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تصویب رسید. نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل، راه مقابله با پدیده ریزگردها را همکاری جدی در سطح ملی، منطقه ای و جهانی دانست و اظهار داشت: تصویب قطعنامه پیشنهادی کشورمان در مجمع عمومی سازمان ملل متحد نشان دهنده تبدیل شدن این مورد به یک مسئله جهانی است. تیرماه سال بعد با حضور نمایندگانی از ۴۳ کشور کنفرانس بین المللی ابتکار به منظور عرضه راهکارهای مناسب جهانی شکل گرفت. در جریان برگزاری نشست نمایندگان ترکیه به علت انتقاد ایران از ساخت ۲۲ سد و اشاره به این که این سدها می تواند منشأ تولید ریزگردها باشند انتقاد کردند. اما این کنفرانس که با هیاهوهای رسانه ای و هزینه بسیاری برگزار شد به علت این که با فشار یک قطعنامه بین المللی تشکیل شده بود با همراهی کشورهای درگیر مواجه نشد.
دولت بارها اعلام نمود که برای راضی کردن عراقی ها به پرداخت حقابه هورالعظیم نمی توان کاری پیش برد چون این کشور با یک خشکسالی دراز مدت مواجه بوده و نیازمند تأمین آب در بخش های دیگر است، ضمن این که عراق جنگ زده اولویت های دیگری به غیر محیط زیست دارد. اما تلاشهای دولت دوازدهم برای مقابله با ریزگردها با جلب بودجه های میلیاردی ادامه یافت و حتی در آخرین سال مدیریت این دولت، در لایحه بودجه برای برنامه تثبیت شن های روان و مقابله با بیابان زایی، ۲۰ میلیارد و ۲۱۰ میلیون تومان درخواست بودجه شد. که البته بخش مهمی از این اعتبارات همچون سال قبل برای هزینه های جاری مانند حقوق و دستمزد کارکنان و هزینه عرضه خدمات عمومی مصرف می شوند. در این بین ۱۴.۴ میلیارد تومان آن هم برای راهبری طرح های مقابله با بیابان زایی و کانون های بیابان زا در ۷۵ هزار هکتار از اراضی کشور صرف می شود و ۶ میلیارد تومان هم برای راهبری و اجرای طرح های مشترک بین المللی در این حوزه هزینه خواهد شد. سازمان محیط زیست نمی تواند با ریزگردها مقابله کند علی درویشی کارشناس ریزگردها نحوه پرداختن به مساله گردوغبار در کشور را مانند دیوار کجی توصیف کرد که بر پایه خشت کجی که سال ها قبل نهاده شده بود بنا شد. وی تصریح کرد: هر چند داستان گردوغبار محیط زیستی است اما راه مقابله با آن زیست محیطی نبوده و به سادگی از راه سازمان حفاظت محیط زیست قابل انجام نیست. این کارشناس ریزگرد تخصیص بودجه جداگانه برای مقابله با گردوغبار را نوعی سوءاستفاده از بحران دانست و اظهار داشت: در واقع بحرانی به وجود آمده که راهکار آن صرفا پول نیست بلکه نیازمند ظرفیت سازی، ترویج و همکاریهای منطقه ای و جهانی است. طی سه سال فعالیت دولت دوازدهم بودجه گردوغبار روند افزایشی داشت به ترتیب ۱۰۰ میلیون دلار، ۷۰ میلیون دلار و ۳۰۰ میلیارد ریال برای مهار ریزگردها اختصاص داده شد. شریعتی استاندار وقت خوزستان ادعا نمود از محل هزینه کرد این بودجه ها ۳۰ هزار هکتار از کانون های اصلی ریزگردهای خوزستان به زیر کشت رفت و به واسطه راه اندازی کانال ۱۰ هزار هکتار از کانون های ریزگرد مرطوب سازی، بوته سازی و بیشتر از ۱۰۰ هزار هکتار هم مدیریت شد. بارش های سیلابی بهاره و زمستانه ۲ سال قبل هم به کمک هورالعظیم آمد و بیشتر از ۹۰ درصد از تالاب هورالعظیم به علت بارش خوب آبگیری شد. این اتفاق برای بیشتر تالاب های کشور که در اثر خشکسالی رفته رفته تبدیل به کانون های ریزگرد شده بودند هم افتاد. ترسالی به کمک آمد اما کارساز نبود اما استاندار وقت خوزستان آبگیری هورالعظیم را نه در اثر یک پدیده جوی بلکه از دستاوردهای دولتی دانسته و اظهار داشت: الان منشأ اغلب ریزگردها در استان خارجی است و دولت درحال رایزنی جهت رفع آن است. زمانی زیادی از ادعای مهار ریزگردها و تاثیر روش های مقابله با آن نگذشت که با بازگشت باردیگر یک سال کم بارش، ریزگردها هم به ریه ها بازگشتند. به صورتی که حتی آسمان تهران در اولین ماه سال غبار آلود شد و مدیر کارگروه مقابله با گرد و غبار سازمان محیط زیست در گزارش پرشین رز به نقل از مهر هم خبر از بازگشت مجدد ریزگردها در فصل خشک سال و فعال شدن مجدد کانون های آن داد. علی درویشی هم با تکیه بر این که همچنان اثری از هزینه های دلاری و ریالی دولت برای مقابله با ریزگردها نمی بینیم به مهر اظهار داشت: دولت درباره هزینه کرد این بودجه ها باید شفاف سازی کند. هر چند شعار دولت دوازدهم در مقابله با ریزگردها اعترافی به این حقیقت بود که دولت یازدهم در حل بحران های زیست محیطی همچون ریزگرد که مهم ترین بحرانی بود که با آن دسته و پنجه نرم می کرد موفقیتی نداشت اما گویا هزینه های میلیاردی و دست بردن در صندوق ملی توسعه هم نمی توانست وعده دولت دوازدهم برای مقابله با ریزگردها به ثمر بنشاند.


منبع:

1400/03/08
23:15:21
5.0 / 5
1062
تگهای خبر: آب , بارش , بحران , برگ
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۸ بعلاوه ۴
persianrose.ir - حقوق مادی و معنوی سایت پرشین رز محفوظ است

پرشین رز

گل و گیاه