گزارش پرشین رز؛
خسارت های اقتصادی و زیست محیطی طاعون نشخوارکنندگان برای کشور
طاعون نشخوارکنندگان کوچک برای چندمین سال پی در پی در 5 کانون موجب تلفات خیلی از حیات وحش و دام های تجاری شد، مسئولان سازمان دامپزشکی می گویند، تزریق واکسن بهترین راهکار است.
خبرگزاری مهر - گروه جامعه: چند سالی است که طاعون نشخوارکنندگان کوچک یا تب نشخوارکنندگان، به یکی از با اهمیت ترین عوامل تهدید جمعیت حیات وحش ایران شده است.
امسال هم سروکله این بیماری در ۵ کانون پیدا شد، و منطقه شکار ممنوع طالقان نیز با ۷۵ هزار هکتار وسعت همچون با اهمیت ترین کانون های درگیر این بیماری بود که بگفته فلاح نژاد رییس اداره محیط زیست این شهرستان ۲۴ رأس کل و بز را تلف کرد.
این بیماری در سال ۹۴ حدود ۲۰۷ رأس وحوش و در سال ۹۷ حدود ۲۸ رأس کل و بز وحشی را در منطقه شکار ممنوع طالقان تلف کرد. در صورتیکه عامل انتقال این بیماری به حیات وحش، دام های اهلی هستند و راه مقابله با انتقال این ویروس، واکسیناسیون دام و جداسازی دام های اهلی از دام های وحشی عنوان می شود.
حضور دام در مراتع طالقان با وجود گسترش تب نشخوارکنندگان و تلفات حیات وحش منطقه
اما با وجود این که از اوایل مهرماه خبر ورود تب نشخوارکننده به تدریج در استانهای قزوین، البرز، مازندران، خراسان شمالی گسترش یافت، که همزمان با موعد خروج دام های اهلی از مراتع شاهد بودیم که این اتفاق بموقع رخ نداد و بگفته منابع محلی طالقان همچنان پس از گذشت ۲ ماه برخی دام ها در منطقه پراکنده هستند. که می توانند منشأ شیوع ویروس در بین حیات وحش باشند.
هرچند فلاح نژاد رییس اداره محیط زیست طالقان با تأیید این مطلب به مهر، این دام ها را عموماً دام های غیرمجازی دانست که دور از چشم مسئولان وارد منطقه می شوند. اما گزارش منابع محلی حاکی از این است که این دام ها مربوط به چند روستای اطراف هستند. ضمن این که گفته می شود خیلی از دارندگان پروانه چرا، در اواخر فصل در این منطقه مرتع را بصورت غیر قانونی به دسته های دام خارج از منطقه اجاره می دهند.
تلفات حیات وحش و حفاظت از چراگاه ها دغدغه سازمان جنگلها نیست؟
رئیس اداره محیط زیست طالقان با اعلان اینکه واکسیناسیون در این منطقه شروع شده است، اظهار داشت: با وجود این که واکسن PPR یکی از واکسن های الزامی دام بشمار می رود اما برخی دامداران از تزریق آن به دام های خود امتناع می کنند، و تنها راه مقابله با این مساله این است که در مبادی ورودی دام ها به مراتع سختگیری شود، موضوعی که بنظر می رسد آنچنان هم دغدغه سازمان جنگلها و مراتع نیست. چون این سازمان علاوه بر کنترل مبادی پایش و مقابله با ورود دام بدون مجوز بر عهده سازمان جنگلها و مراتع است.
شهاب الدین منتظمی مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان محیط زیست در گفت و گو با خبرنگار مهر وضعیت پراکندگی این بیماری در بین حیات وحش را هم اکنون خیلی کم دانست و اظهار داشت: اگر واکسیناسیون انجام نمی شد همچون سالهای قبل شدت بیماری بسیار بالا بود.
لاغری دام، اثرات تب نشخوار کننده و تهدید اقتصادی دامدار
وی خشکسالی و کمبود علوفه را سبب نزدیک شدن حیات وحش به آبشخورهای دام های اهلی و شیوع این بیماری در سال اخیر برشمرد و در پاسخ به این پرسش که آیا بی مبالاتی دامداران در تزریق واکسن به این علت نیست که دام های اهلی کمتر از این بیماری لطمه می بینند، پاسخ داد: این طور نیست، این بیماری علاوه بر تلفاتی که در قوچ، میش و کل و بزهای اهلی و دامی دارد، در صورت انتقال به دیگر انواع دام سبب لاغری می شود و این لاغری از لحاظ اقتصادی برای دامدار تهدید شمرده می شود.
آیا تزریق ۶۰ میلیون دوز واکسن برای مقابله با تب نشخوارکنندگان در مدت چندماهه امکان پذیر است؟
علیرضا اکبرشاهی مدیرکل دفتر بهداشت و مدیریت بیماریهای دامی سازمان دامپزشکی نیز در گفت و گو با مهر به آمار ۶۰ میلیون و ۵۰۵ هزار و ۸۲ دوزی تزریق این واکسن اشاره نمود و اظهار داشت: این واکسیناسیون از شروع سال شروع شده و بخش عمده ای از دام های اهلی تا حالا واکسینه شده اند. و حدود ۳ میلیون دام باقی مانده که عمدتا مربوط به دام های عشایر هستند در بازه آبان و آذر واکسینه خواهند شد.
اکبرشاهی در واکنش به انتقاد فعالان محیط زیست که تأخیر در تزریق واکسن را منجر به شیوع مجدد این بیماری در بین حیات وحش ایران می دانند، گفت: واکسیناسیون زمان بندی دارد و ما روند واکسیناسیون را از شروع اردیبهشت ماه در اوج بیماری کرونا و تعطیلی ادارات شروع کردیم.
وی با اشاره به این که یک دفعه واکسینه شدن دام ها، موجب مصونیت آنها در طول عمر تجاری شأن می شود، اشاره کرد: وسعت واکسیناسیون دام ها به ۸۵ درصد رسیده و اکنون درحال واکسینه کردن دام های عشایری هستیم که برای قشلاق به مراتع پایین دست آمده اند و تا به امروز به آنها دسترسی نداشته ایم.
این ادعا در حالی از طرف این مقام مسئول دامپزشکی بیان شده است که سازمان دامپزشکی کشور در، مناقصه عمومی دو مرحله ای خرید «سی و پنج میلیون دُز» واکسن PPR برای دو بار، یک دفعه در بهمن ماه ۱۳۹۹ و بار دوم در خردادماه ۱۴۰۰ منتشر نموده است و بدین سبب ممکن نیست که تا آخر فصل چرای دام در ایران همه دام های اهلی واکسینه شوند.
رازی امکان تولید واکسن باکیفیت را دارد چرا از خارج وارد می کنید؟
از سوی دیگر واردات این واکسن از طرف مسئولان مؤسسه رازی مورد نقد قرار گرفته و سینا سلیمانی مدیر کنترل کیفیت مؤسسه رازی دو سال پیش اعلام نموده بود که در این شرکت حدود پنج میلیون دز سالانه تولید می شود ولی این آمادگی را دارد تا بیشتر از این مقدار ساخته و حتی تمام واکسن مورد نیاز کشور را تامین کند.
وی گفت: دانش مورد نیاز برای تولید این واکسن با بهترین کیفیت در رازی وجود دارد و دلیلی برای واردات آن نمی بینیم چونکه با واردات ارز زیادی از کشور خارج می شود. ضمن این که واکسن های وارداتی از کیفیت بسیار پایینی نسبت به واکسن های رازی برخوردار می باشند.
حتی یک دام وحشی مبتلا جمعیت بزرگی را درگیر و تلف می کند
با این وجود مدیرکل دفتر بهداشت و مدیریت بیماریهای دامی سازمان دامپزشکی اقدامات انجام گرفته را مؤثر دانسته و از کاهش کانون های انتشار تب نشخوارکنندگان کوچک از ۷ کانون در سال قبل به ۵ کانون امسال آگاهی داد و اظهار داشت: کاهش کانون های بیماری می تواند با اهمیت ترین اقدام برای شیوع این بیماری باشد اما حتی اگر یک دام وحشی ناقل این بیماری شود می تواند جمعیت بزرگی از دام را درگیر بیماری و سبب تلفات آن شود و بدین سبب پروسه فروکشی بیماری در کشور است.
بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک (PPR) که با عنوان «طاعون بزی» نیز شناخته می شود، یک بیماری کشنده حاد با واگیر بسیار بالا است که نشخوار کنندگان کوچک و شترها را درگیر می کند. علایم این بیماری تب، ترشحات چشم و بینی، تورم دهان، اسهال، ذات الریه همراه با سختی تنفس بوده که گاهی منجر به مرگ نیز می شود. این بیماری جزو لیست بیماریهای مهم در سازمان جهانی دام (OIE) است و کشورها موظف می باشند که در صورت وقوع، بیماری را به این سازمان گزارش دهند.
همه گیری PPR برمبنای کنترل جا به جایی حیوانات، دفع صحیح لاشه و استفاده از واکسن قابل کنترل است. مؤثرترین روش برای کنترل بیماری واکسیناسیون است که باید در مناطق بومی پیش از شروع فصول بارانی بصورت سالیانه تکرار شود.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب