شیرینی های بیابان زدایی جلوگیری از خیزش گرد و خاک تا کمک به سرسبزی باغ ها

شیرینی های بیابان زدایی جلوگیری از خیزش گرد و خاک تا کمک به سرسبزی باغ ها پرشین رز: ایران کشوری است که 61 درصد از مساحت آن در اقلیم خشک و فراخشک قرار دارد. اگر چه32.5 میلیون هکتار از اراضی کشور دروضعیت بیابانی قرار دارد اما در تقسیم بندی های اکوسیستمی، 43.7میلیون هکتار آن در زمره اکوسیستم بیابانی است و باتوجه به تشدید خشکسالی، بیابان زدایی از اهمیت زیادی برخوردارست بدین سبب سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری دراین زمینه اقداماتی را در بعضی استانها انجام داده است.



به گزارش پرشین رز به نقل از ایسنا سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری اواخر هفته گذشته تعدادی از اقدامات انجام شده در شهرستان آران و بیدگل را در معرض دید خبرنگاران قرار داد.

در ابتدای این سفر مطبوعاتی وحید جعفریان – مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری – در جمع مسئولان منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان و شهرداری آران و بیدگل به ظرفیت ها و فرصت های مناطق بیابانی کشور، وضعیت خشکسالی و گرد و غبار پرداخت و اظهار داشت: بیابان های کشور ما قابلیت ها و خاصیت های منحصر به فردی دارند و می توانند مرجع های خوبی برای بهره برداری های اقتصادی و کارهای طبیعت گردی و آموزشی، تولید گیاهان دارویی و انرژی خورشیدی باشند. بیابان های کشور در عمل بسته ای را به ما معرفی می کند که فواید بسیاری دارد. از این منظر نه فقط محدودیت و چالش نیستند بلکه فرصت محسوب می شوند.

به گفته مدیرکل امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری، اکنون رایزنی هایی با برخی کشورهای صاحب تجربه دراین زمینه در حال انجام می باشد که همچون آنها به سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین می توان اشاره نمود که این سند برای ایجاد ساختار جامع نگر در عرصه های بیابانی است و یکی از سایت های قابل معرفی دراین زمینه به پارک جنگلی پروفسور کردوانی خواهد بود.

او افزود: یکی از سیاست های سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری توجه به رویکرد مشارکتی، سرمایه گذاری سایر بخش ها و متنوع کردن منابع اعتباری است. در حقیقت باید کوشش کرد همه تخم مرغ ها را در سبد منابع اعتباری دولتی نگذاشت.

مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری در ادامه می گوید: در سال ۱۴۰۰، با یک رویکرد متفاوت ۸۵ هزار هکتارعرصه های بیابانی در قالب طرح های مشارکتی با سرمایه گذاری بخش خصوصی احیا شد که این کار نقطه ای عطف و اقدام مهمی به حساب می آید. امیدواریم باتوجه به تجربه های کسب شده بتوانیم سرمایه گذاران را جذب نماییم. اینگونه اقدامات پایدارتر و اثربخش تر و بطور مدلول دارتری با زنجیره های تولید و اقتصاد نزدیک است و می توان از این ظرفیت بزرگ و مغفول در کشور استفاده بهتری نماییم.

او افزود: می خواهیم در سال ۱۴۰۱ در حداقل ۱۰۰ هزار هکتار از عرصه های بیابانی الگوی مشارکتی مدیریت مناطق بیابانی را اجرا نماییم و الان خیلی از صنایع، معادن و بنگاه های مالی در جهت ایفای مسئولیت اجتماعی خود اعلام آمادگی کرده اند و نهضت بزرگی در این خصوص درحال شکل گیری است.

جعفریان با اشاره بیابان زایی اظهار داشت: بیابان زایی ناشی از سوء تدبیر و مدیریت نادرست است که سبب می شود کارایی و حاصلخیزی یک عرصه از بین برود و ظاهر بیابانی پیدا کند. عامل انسانی متهم ردیف اول بیابان زایی است. در این شرایط بهره برداری نامناسب از منابع آبی در کشور نیازمند توجه ویژه است چونکه تعداد چاه های بدون مجوز هنوز از تعداد چاه های مجاز بیشتر است.

مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری اشاره کرد: لازم است توجه ویژه ای به پروسه مدیریت سرزمین و دیدگاه جامعی در بهره برداری از منابع و عرصه ها داشته باشیم. نگاه ما باید به هزینه و فایده اقداماتمان تغییر کند چون تعدادی از اقدامات ممکنست در طولانی مدت تاثیر متفاوتی بر کشور بگذارد.

او با اشاره به اینکه ایران به دلیل قرار گرفتن در مناطق خشک و نیمه خشک از دیرباز متاثر از چالش های حاکم بر این مناطق مانند خشکسالی بوده است، اظهارکرد: خشکسالی موضوعی است که در روز جهانی مقابله با بیابان زایی سال جاری به آن توجه شده است و شعار امسال این روز «عبور از خشکسالی با مشارکت همگانی» تعیین شده است.

مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری افزود: طبق گزارش کنوانسیون مقابله با بیابان زایی بعنوان مرجع هماهنگ کننده دستگاه های مختلف در حوزه مدیریت سرزمینی و جلوگیری از تبعات بیابان زایی، ما در برخورد با یکی از وخیم ترین خشکسالی های کره زمین هستیم به شکلی که از شمال چین تا شرق آفریقا را در بر گرفته است.

جعفریان افزود: برمبنای آمار سازمان هواشناسی جهانی بطور قطع از سال ۲۰۰۰ تا کنون نسبت به دو دهه پیش از آن ۲۹ درصد کاهش بارندگی ثبت شده است. این بدین معناست که در سیاست های مدیریتی، سیاست های سرزمینی، اقدامات در زمینه امنیت غذایی، امنیت انرژی و مدیریت آب باید به این شرایط دقت کنیم.

وی با اشاره به کارگروه ملی مقابله با بیابان زایی اظهار داشت: خوشبختانه این کارگروه بعد از چند سال رکود در دی ماه سال قبل و در دولت سیزدهم باردیگر فعال گردیده است و برنامه های گسترده ای را برای ایجاد هماهنگی بین دستگاه های مختلف برای تبیین سیاست های سازگاری با خشکسالی و مدیریت سرزمینی دارد.

جعفریان با اشاره به اینکه یکی از نتایج خشکسالی، گرد وغبار است، افزود: قبل از این تخریب سرزمین و نتایج آن بصورت عمیق برای جامعه ملموس نبود ولی با وقوع طوفان های گرد و غبار اخیر متوجه شدیم که با چه مخاطراتی مواجه هستیم و لازم است اولویت ها و برنامه ها را بازبینی نماییم.

مدیرکل دفتر امور بیابان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری افزود: کنوانسیون مقابله با بیابان زایی برای مقابله با گرد و غبار دو سه هفته گذشته سندی را ارائه داد که با بهره بردن از ظرفیت های منطقه ای بعنوان یک دست بالادستی مهم برای ترویج یک فعالیت مشترک بین کشورهای متاثر از گرد و غبار می تواند مورد استفاده قرار گیرد.

جعفریان اشاره کرد: این کنوانسیون، سند و این کارگروه ابزار خوبی برای پشتیبانی دیپلماسی محیط زیستی است که بعنوان یک اولویت دردستور کار است و امیدواریم بتوانیم به یک برنامه جامع نگر و الزام آور برای همکاری منطقه ای دراین زمینه دست یابیم.


پارک جنگلی کویری پرفسور کردوانی؛ از تولید گیاهان مقاوم تا کوشش برای تثبیت خاک
به گزارش پرشین رز به نقل از ایسنا در ادامه، بازدید از پروژه های در رابطه با بیابان زدایی شروع شد و پارک جنگلی پروفسور کردوانی، اولین مقصد بود. سال ۹۲ پروفسور کردوانی کلنگ این پارک ۱۰۰ هکتاری را بر زمین زد. بگفته ابولفضل صیادی – کارشناس فضای سبز شهرداری آران و بیدگل- شش هکتار از این پارک، نهالستان است که در آن سه واحد گلخانه وجود دارد که یک گلخانه اصلی و دو گلخانه شاسی (شاسی محل یا جعبه ای است با ابعاد مشخص که عرض آن ۸۰ تا ۱۰۰ سانتی متر است، ارتفاع آن ۳۰ تا ۵۰ سانتی متر و طول آن ۳۰ تا ۴۰ سانتی متراست.) است و در آنها گونه دهای مقاوم و مورد نیاز پرورش می یابد.

بگفته او مجموعه شهرداری آران و بیدگل فاقد گلخانه بود بدین سبب گلخانه موجود در این پارک دو منظوره است که هم تامین گل و گیاه پارک جنگلی را برعهده دارد و هم گل و گیاه مورد نیاز در شهر آران و بیدگل را تامین می کند.

صیادی افزود: همچون گونه های کاشته شده در این پارک می توان به گز اشاره نمود و به دلیل شوری آب کوشیدیم گیاهانی مانند تاغ، سنجد و قره داغ هم بکاریم چون در مقابل شوری آب مقاوم هستند.

وی به اصلاح و تثبیت خاک در پارک جنگلی پرفسور کردوانی هم اشاره نمود و اظهار داشت: در این پارک اصلاح خاک مطرح است. علاوه بر آن از گونه هایی مثل جو برای تثبیت خاک استفاده می نماییم و امیدواریم در آینده بتوانیم تکثیر را ادامه دهیم.


بادشکن های کویر حسین آباد، سدی در مقابل شن های روان و خیزش گرد و خاک
مقصد بعدی مان بادشکن هایی بود که در دل کویر حسین آباد راه اندازی شده است. در صورتیکه روی شن های داغ کویری ایستاده بودیم، رشید قاسمی - رئیس شورای روستای حسین آباد و رئیس هیات مدیره تعاونی مرتع داران آران و بیدگل - به خبرنگاران اظهار داشت: طرح بادشکن غیرزنده در جنوب روستای حسین آباد در سال ۹۹ در ۱۵ کیلومتر و در سال ۱۴۰۰ در ۲۰ کیلومتر اجرا شد. هم اکنون ۲۰ هکتار قلمه کاری و شش مرتبه آبیاری شده است.

او اشاره کرد: مردم تقاضا دارند امسال نیز این طرح ادامه یابد و این مساله بستگی به نظر مسمولان سازمان منابع طبیعی دارد.

رییس شورای روستای حسین آباد با اشاره به اینکه راه اندازی بادشکن با مشارکت روستاییان حسین آباد و بهره برداران روستا انجام شده و موفقیت آمیز بوده است، اظهار داشت: با وجود خشکسالی، این منطقه به دلیل راه اندازی بادشکن و قرق بودن پوشش گیاهی خوبی دارد. این بادشکن موجب جلوگیری از خیزش ریزگرد شده این در حالیست که قبل از این به دلیل وزش بادهای بسیار شدید پشت درهای خانه های کل روستای حسین آباد خصوصاً بخشی که حالا بادشکن در آن راه اندازی شده است، ماسه های بادی جمع می شد بدین سبب تقاضا داریم اجرای این طرح ادامه داشته باشد.
مالچ پاشی نفتی یا بادشکن؟ مساله این است
قاسمی اشاره کرد: نتیجه اجرای این طرح ذرجلوگیری از خیزش گرد و خاک و حفظ پوشش گیاهی خیلی بهتر از طرح مالچ پاشی نفتی است.

محمد علی کاظمی – مدیرکل منابع طبیعی استان اصفهان - درباره تفاوت هزینه های مالچ باشی واحداث بادشکن اظهار داشت: مالچ باید از شرکت پالایش نفت خریداری شود. بطور قطع هزینه های آن چندین برابر بادشکن غیرزنده است چون از گونه های عرصه بیابانی برای راه اندازی بادشکن غیرزنده استفاده می نماییم. در سال ۱۴۰۰ پیمانکار خرزهره های هرس شده را برای راه اندازی بادشکن غیرزنده از شهرداری آران و بیدگل گرفت و از آنها استفاده نمود. بااینکه خرزهره خشک شده ولی توانسته است مانع از حرکت شن های روان شود.

حسینعلی نریمانی - معاون فنی منابع طبیعی استان اصفهان – نیز اظهار نمود: در گذشته برای راه اندازی هر کیلومتر بادشکن غیرزنده ۲۰ میلیون تومان و برای هر هکتار مالچ پاشی ۵۰ میلیون تومان هزینه کردیم. ولی الان برای هر هکتار مالچ پاشی نزدیک ۲۰۰ میلیون تومان هزینه می شود و هر کیلومتر بادشکن غیر زنده نزدیک ۳۰ میلیون تومان.

او تاکید می کند: در سازمان منابع طبیعی از ۵ میلیون هکتار تپه های ماسه ای کشور که بحرانی است، ۳۰۰ هزار هکتار آنرا مالچ پاشی کرده است یعنی کمتر از پنج درصد. در استان اصفهان از نزدیک ۶۰۰ هزار هکتار تپه های ماسه ای نزدیک به ۳۰ هزار هکتار مالچ پاشی کرده است و در سطح ۷ میلیون هکتار کانون بحرانی نزدیک به یک میلیون و ۵۰۰ هزارهکتار جنگل دست کاشت راه اندازی کرده است.

به گفته نریمانی در بعضی مکان ها طبیعت و طوفان فرصت ایجاد بادشکن نمی دهد بدین سبب مجبور به مالچ پاشی هستیم سپس روی آن نهال کاری و خاک را ثابت می نماییم.


اصلاح و ارائه بذر برای صیانت از مرتع
مقصد بعدی شرکتی است که در حوزه فراوری و اصلاح بذرهای منابع طبیعی مانند قره داغ، تاغ، بادام کوهی و درمنه فعالیت می کند.

قاسمی – رئیس شورای روستای حسین آباد که مدیرعامل این شرکت است – اظهار داشت: حدود ۴۰نوع بذر مرتعی در این منطقه داریم. این بذرها را از بهره بردار می خریم. در این مکان بذر او فراوری و اصلاح می شود سپس برای قوه نامیه (مرغوب بودن یک دانه) می رود و بعد برای خرید عرضه می شود و بذر را به منابع طبیعی برای بیابان زدایی می فروشیم.

او اشاره کرد: خرید بذر نیز موجب حفاظت بیشتر از مرتع جهت حفظ بذر و چرای دام در مرتع می شود.

جعفریان نیز با اشاره به ایجاد تغییرات در پروژه های حوزه کارهای بیولوژیک اظهار داشت: باتوجه به خشکسالی و استمرار آن ما عملا تغییراتی در پروژه های اجرائی در زمینه کارهای بیولوژیک مقابله با بیابان زایی انجام داده ایم. یکی از آنها جایگزین کردن گونه های بوته ای از نظر سازگاری با شرایط خشکسالی است.

مدیر کل دفتر امور بیابان سازمان منایع طبیعی و آبخیزداری افزود: اقدام دوم استفاده از گونه های بومی هر منطقه در همان منطقه است. وجود یک گونه بومی در یک منطقه به مفهوم آنست که بارها وبارها خشکسالی را پشت سر گذاشته است پس این گیاه می تواند در بالاترین حد خشکسالی تاب بیاورد. در این شرایط بجای استفاده از یک یا دو گونه درختی، سبد متنوعی از بذرهای محلی را می توانیم داشته باشیم.

او اشاره کرد: بخش خصوصی در حوزه چگونگی جمع آوری، فرآوری و استاندردسازی بذرها می تواند مشارکت کند. در حقیقت استفاده از بذر یک منطقه در منطقه ای دیگر با ملاحظات فراوانی روبرو است اما برای پشتیبانی از تکثیر هر گونه ای بومی در همان منطقه می توان از ظرفیت تعاونی ها و جوامع محلی استفاده نمود. با این کار کمکی به بهبود معیشت آنان در وضعیت خشکسالی کرده ایم و این کار در شهرستان آران و بیدگل در حال انجام می باشد.


سرسبزی باغ های پسته به لطف «تاغ »ها
آخرین مکانی که از آن بازدید کردیم باغ پسته ۷۰ هکتاری بود. بگفته کاظمی – رئیس اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان در آران و بیدگل ۶۰ هزار هکتار «تاغ کاری» داریم که جنگل کاری دست کاشت است. در کنار تاغ زارها مزارعی مانند این مزارع پسته وجود دارد. پسته کاری و کشاورزی نقش تاغ در جلوگیری از ورود شن، ماسه بادی و ریزگرد برای صیانت از این اراضی کشاورزی را نشان میدهد.

او افزود: تاغ کاری سبب صیانت از راه های مواصلاتی، شهرک های صنعتی، روستاها و شهرها در مقابل ریزگرد شده است.

رجبی - نماینده مالک باغ پسته – اظهار داشت: آب این منطقه شور و تلخ در حد ۱۳ هزار«ای سی» (هدایت الکتریکی آب که شاخصی برای تعیین میزان مواد محلول در آب است) که با زحمت و خرج زیاد شوری و تلخی را کاهش می دهیم.

او افزود: نوع پسته این باغ باتوجه به شرایط آب و هوایی «اکبری» و حدود ۱۱ تن در هکتار بوده است.

به گفته رجبی وجود تاغ زارها سبب شده که آفات خصوصاً «سن» به باغ پسته هجوم نیاورند و امکان برداشت محصول وجود داشته باشد.

او در آخر خواهان همکاری بیشتر اداره کل منابع طبیعی شد.

به گزارش پرشین رز به نقل از ایسنا بااینکه در گوشه و کنار کشور اقداماتی برای بیابان زدایی انجام شده است اما باتوجه به تشدید خشکسالی و تغییرات اقلیمی لازم است بودجه بیشتر و اراده جدی تری وجود داشته باشد تا بتوانیم علاوه بر محافظت اراضی بیشتری در مقابل دیو خشکسالی، کمتر با هیولای آلودگی هوا دست و پنجه نرم نماییم.





منبع:

1401/03/21
10:21:39
5.0 / 5
554
تگهای خبر: آب , آلودگی , امنیت , باد
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۹ بعلاوه ۱
persianrose.ir - حقوق مادی و معنوی سایت پرشین رز محفوظ است

پرشین رز

گل و گیاه